Versionando poemas

Velaquí un exercicio máis que  propoñemos aos nosos estupendos siareiros/larpeiros: facer versións "actualizadas" dos poemas que máis nos gustan. Como mostra comezamos versionando o texto quizais  máis significativo, e moi actual no seu contido, da nosa literatura do Pre-Rexurdimento. ¡Que vos preste, xa estamos agardando os vosos!


A GALICIA                                                                                

Óu Galicia, Galicia boi de palla
Canta lástima tèn de ti o Gaiteiro!
O aguillon que che menten è de aceiro
E con el muita forza te asoballa.

 No lombo teu zorrega, bate e malla
Fasta o máis monicreque ferrancheiro,
E calesquer podenco forasteiro
Te vafa, de vergonza sin migalla!

 Agarima alleeira eses ingratos
Ou vívoras que postas ò teu peito
Co ferrete che rompen mil buratos!

 Si o sangre teu refugas do teu leito,
Malas novas, madrasta de insensatos,
Dos fillos teus ò amor non tès dereito.

(Xoán Manuel Pintos, 1862)




A MOURINHO (A nosa versión)

Ou, Mourinho, Mourinho, quen te atalla
Se non che vale máis que ser primeiro!
Contaxias a soberbia ao siareiro,
Barullos e liortas sempre a esgalla.

No lombo teu quen bate se escaralla
Pois tes o coiro duro como o aceiro.
Ti reinas rodeado de floreiros:
Florentinos e Valdanos asoballas!

Esquece, ou Mourinho, eses ingratos
Que non valoran xa ben os teus feitos
E din que un tal Guardiola é máis sensato!

Ti sigue así, Mourinho, sempre ergueito,
Salieri de millonarios contratos,
Se fútbol non tes máis, bótalle peito.

Recreando contos

PEL DE ASNO






Éra unha vez un reino poderoso, no que vivía eu, a princesa. Sorprenderavos saber que nas mesmas cortes, vivía un asno moi especial que non desprendía excrementos senón que botaba moedas de ouro, grazas ás cales o meu pai era moi rico.
Era un reino feliz, pero un día sucedeu que a miña nai caeu enferma, e nin os médicos do lugar, nin os magos souberon dar co seu mal. Véndose morrer a miña nai chamou ao meu pai, o rei, e díxolle entristecida que lle prometera que cando ela morrese, el casaría cunha muller máis fermosa e discreta ca ela.
Meu pai xurou que o cumpriría, e ese mesmo día a miña nai morreu entre os seus brazos. Meu pai pasou varios meses trastornado, chorando, ata que un día creu oportuno buscar unha nova esposa que o consolase, pero non había muller comparable en todo o reino…excepto eu. Cando o meu pai se decatou da miña beleza e do meu doce carácter, deulle a loucura e quería casar comigo. Eu choraba pola miña desgraza e falei coa miña fada madriña. Esta apresurouse a aconsellarme que lle pedira ao meu pai dous traxes, da cor do tempo. Pero encargouse de que mos fixesen, e regaloumos. Entón a fada pensou que se negaría a darme a pel do seu querido asno máxico, pero el matouno e deume a pel. Eu como non quería casar con el, a noite antes da voda a fada díxome que fuxise vestida coa pel de asno para que non me recoñecese ninguén.Sobrevivín como puiden, mendigando de pobo en pobo, ata que nunha granxa aceptáronme para limpar os cortellos dos porcos a cambio dun alpendre e un pouco de comida. Quedei a vivir alí, traballando sen parar e soportando o desprezo de todos, que se burlaban da miña fealdade. Cada vez que tiña un anaco libre, encerrábame no alpendre onde durmía e sacaba as miñas xoias e vestidos, lavábame e poñíaos só polo pracer de contemplarme tal coma era.
Ao meu coidado tamén estaban tamén as aves de presa dun príncipe cazador que ía a miúdo a ver os seus falcóns e a repousar alí despois das cacerías. Un día que o príncipe roldaba pola granxa, detívose diante do alpendre e viume probando os meus vestidos, limpa e fermosa fronte ó espello. E cando preguntou quen vivía alí todos se riron del.Caeu enfermo da melancolía e deixou ata de sorrir. Un día pediu que eu lle fixese un pastel, e metín na masa o meu anel do dedo maimiño.Cando atopou o anel decidiu buscar a súa propietaria baixo promesa de convertela na súa esposa. Princesas, condesas, e persoas sen distinción social fixeron cola para probalo pero os seus dedos eran sempre demasiado grosos. Só quedaba eu e o meu dedo encaixou perfectamente no anel.
A nosa voda celebrouse uns días despois. Perdoei ao meu pai e fun feliz para sempre.

                                                Gala Illanes Illobre 1ºA nº11

O galego fóra de Galicia

Xa sabemos que non coinciden as fronteiras administrativas e as fronteiras lingüísticas. O galego é un claro exemplo, pois non só se fala en Galicia (cada vez menos, eh!!) senón tamén nalgunhas zonas de Asturias, León, Zamora e no val do río Ellas, en Cáceres, onde recibe os nomes de valverdeiro, lagarteiro e mañegu. As primeiras zonas coinciden co territorio romano da Gallaecia, pero, como se explica a presenza do galego tan abaixo? Parece ser que as falas  desta zona son variedades do galego medieval levadas por colonos galegos no século XIII. E aí está!!!

Nos seguintes vídeos podedes escoitar vós mesmos a falantes de galego fóra do territorio de Galicia, malia as diferenzas non hai dúbida de que se trata de galego.

Neste primeiro vídeo recóllense falantes de Ibias, pobo asturiano que linda con Galicia. Teñen as características dialectais do galego oriental.

Neste segundo vídeo podemos escoitar aos habitantes do val de Ellas falando a nosa lingua (que, por suposto, tamén é a súa). Hai lingüistas que opinan que está máis vivo no val do río Ellas que na propia Galicia.

Os fantásticos libros voadores

Unha vez que vimos o vídeo de Os fantásticos libros voadores, algúns dos nosos alumnos animáronse a poñer letra a esta fermosa historia.
Velaí tedes os resultados.

Perdín un bico na sombra

Libro: Para cantar e contar.

Autores: Antonio García Teijeiro, Xoán Babarro González, Gloria Sánchez García e María Dolores Ruíz.

Edita: Xunta de Galicia.

 Perdín un bico na sombra                                         

non sei se ata ti chegou                         

Os meus beizos están trites.

A ver se alguén o atopou.

Xa falei coa roseira

e díxome que non o viu;

tamén falei coas pombas

e nin viron para min.

E falei coas camelias

que vivían en abril;

miraron cara outro lado,

contando disculpas mil.

Perdín un bico na sombra.

E xa estou desesperado.

Era un bico silandeiro.

Era un bico namorado.

           Antonio García Teijeiro

 Escollín este poema porque o meu pai líamo de pequena cada día, polas noites, cando  ía durmir. Como me trae tantos recordos e lino tantas veces, téñolle moito aprezo. En xeral gústame este libro pero a parte que máis me gusta é "Palabras", de Gloria Sánchez García.

                                                      Gala Illanes Illobre, 1º A

                                                                                                     

                                                               

A carta de José Ramón

Carta a MARUJA A DA CANSELA escrita por José Ramón desde N.Y. (1920) Despois de viaxar durante case un século sen chegar ao seu destino, hoxe podémola compartir todos grazas a TONHITO DE POI, que soubo atopar toda a emoción do envío sen cambiarlle nin unha coma. Seguro que a Maruja a da Cansela lle fai ilusión recibir esta carta tan fermosa, por fin!

Non hai moito tempo o galego non estaba nas escolas e os nenos e nenas de Galicia eran alfabetizados en castelán, esta era a única lingua que se consideraba válida para a escrita. A carta de José Ramón é un exemplo do que podía saír desas escolas nas que non se tiña en conta a lingua dos nenos.

   "Vexo en tu carta que estás de salú repleta y chea, más en la fotojrafía tampoco ta topo fea. Eres más juapa Maruja a boa fe que si, que la imajen de la estatua de la libertá daquí. Pantorrillas torneadas con tal arte y presisión, que paresen fueron feitas para una exposisión.

   Aunque tu no me dijiste lo que pasó con Juan, me enteré por una carta de otro de Vilarchán y bien mirado Maruja el feito no me parese si bailastes ajarrada con el muchachito ese, porque bailando ajarrados los corpos se ponen mornos y en un vírame la mano sin querer me pos los cornos. Yo también podía estar en las playas de coniavan, con las chicas de bequini, allí baila que te baila.

   Le enseñé una foto tuya a mi jefe mister fil quien dijo todo pasmado: Spanish woma verywell, que en jallejo significa, más saborosa que la miel.

   Me seme olvidaba desirte, que trabajo de bombero, por ello no tomes pena, que mientras los otros suben, yo me quedo en la asera arrimado al cameón, ajarrando la manquera. Con el traje de bombero de la siudá de N. Y. mismamente te pareso el capitán de un vapor.

   Bueno, sentidiño y hasta luejo, y mientras no nos casemos sejiré apajando el fuejo y si en uno destos transes quedara como el carbón te suplica un padre nuestro tu novio José Ramón."